Maskers die we dragen
Maskers die we dragen
We dragen ze allemaal. Soms bewust, vaak onbewust. Maskers die ons beschermen, die ons helpen te overleven en te functioneren. Maskers die zo vertrouwd zijn geraakt dat we soms vergeten wie eronder schuilt. Maar wat als ze niet meer beschermen, maar ons juist tegenhouden? Wat als ze onze gevangenis worden?
Waarom dragen we eigenlijk maskers?
Soms uit angst. Angst om afgewezen te worden, om niet goed genoeg te zijn, om te veel te voelen. Soms omdat we ooit leerden dat onze ware zelf niet welkom was. Die maskers gaven ons veiligheid, controle, waardering – maar ze eisen ook hun tol. Ze kosten energie, vreugde, verbinding met onszelf.
Stel je voor: je zit in de klas als kind en je voelt tranen opkomen. Maar huilen? Dat doe je niet. Je wilt niet zwak lijken. Dus je slikt ze weg. Je lacht, maakt een grap, doet alsof er niks aan de hand is. Daar, op dat moment, zet je voor het eerst een masker op. Misschien het masker van de ‘sterke’, of van de ‘grappige’. En het werkte. Je kreeg geen vervelende opmerkingen, geen rare blikken. Je was ‘veilig’.
En je bleef zo’n masker vaker opzetten. Ook toen je groter werd. Het werd normaal… vanzelfsprekend. Zonder dat je het doorhad.
Het masker van de sterke
Misschien herken je dit wel. Je bent diegene die alles regelt, die altijd doorgaat, die ‘het wel redt’. Mensen bewonderen je om je kracht, je veerkracht, je uithoudingsvermogen. Je bent de rots, de doorzetter. Maar diep vanbinnen schreeuwt je lichaam om rust. Wat niemand ziet, is dat je soms stiekem hoopt dat iemand vraagt: “Gaat het écht met je?” Dat iemand door je glimlach heen kijkt en zegt: “Je hoeft het niet alleen te doen.” Want de waarheid is: achter dat masker van kracht schuilt soms iemand die moe is, die twijfelt, die gewoon even wil leunen op een ander… die het even niet meer weet of kan.
Het masker van de altijd vrolijke
En dan is er nog dat andere masker: de altijd vrolijke. Altijd een grapje, altijd een glimlach. Zelfs als je hart huilt. Je maakt anderen aan het lachen terwijl je zelf niets liever wilt dan even stil zijn. Je lacht, zelfs als het stormt vanbinnen. Verdriet krijgt geen plek, want je wilt niemand tot last zijn. Dit masker maakt dat mensen je vaak zien als licht, luchtig, zorgeloos. Maar achter die vrolijkheid zit soms iemand die zich eenzaam voelt. Die verlangt naar echte gesprekken, dieper contact, échte verbinding.
Het masker van de perfectionist
Dit masker is sluw. Het zegt: “Doe het nóg beter. Dat kan wel strakker. Foutloos.” En jij luistert. Je blijft schaven, verbeteren, controleren. Want stel je voor dat iemand ziet dat je iets niet helemaal goed doet. Je jaagt erkenning na, maar het gevoel van ‘nooit goed genoeg’ blijft knagen. Misschien heb je ooit geleerd dat liefde en waardering pas komen als je iets perfect doet. Een fout maken voelde als falen, als afwijzing. En dus trok je dit masker aan. Maar perfectionisme is vermoeiend. Het geeft geen ruimte voor menselijkheid. En eerlijk: het leidt vaak niet tot meer voldoening, maar tot meer stress en frustratie.
Het masker van de onzichtbare
Misschien werd je geprezen als je stil en braaf was. Misschien werd je afgestraft als je boos of verdrietig was. Misschien was er simpelweg geen ruimte voor jouw emoties, dus leerde je ze maar te verstoppen. Zo ontstond het masker van de onzichtbare. Diegene die geen ruimte inneemt, geen gedoe veroorzaakt, geen aandacht vraagt. Want dat voelde veiliger. Je past je aan, blijft op de achtergrond. Veilig, maar ten koste van je eigen ruimte en stem.
"We wear the mask that grins and lies, it hides our cheeks and shades our eyes". - Paul Laurence Dunbar
Waar komen die maskers vandaan?
De meeste maskers ontstaan niet zomaar. Vaak zijn ze terug te leiden naar onze kindertijd, toen we leerden dat aanpassen veiliger was dan opvallen, dan jezelf zijn. Wat ons toen hielp, kan ons nu juist belemmeren. Te lang leven achter maskers maakt dat we het contact met onze emoties verliezen – en uiteindelijk met onszelf. Vaak pas als volwassene begin je te voelen dat het knelt. Je voelt je niet écht gezien, niet écht gehoord. Je leeft op automatische piloot, vervreemd van wie je werkelijk bent.
Maskers beschermen én beperken
Maskers zijn ooit ontstaan met een reden. Ze boden veiligheid. Ze hielpen je te overleven in een wereld die soms overweldigend was. Maar vandaag de dag kunnen diezelfde maskers je gevangenhouden.
Ze geven een gevoel van controle, ja. Maar ze sluiten je ook af van echtheid. Van verbinding. Van jezelf. Ze houden je weg van wat je werkelijk voelt, werkelijk denkt, werkelijk wilt.
De moed om af te pellen
Maskers afzetten vraagt lef. Het is niet iets wat je even doet. Het voelt kwetsbaar, alsof je zonder harnas de wereld instapt. Maar juist daar begint heling. En het begint bij kleine stapjes. Een vraag: “Welk masker draag ik vandaag?” Een moment van eerlijkheid. Een traan die je niet wegdrukt.
Mijn reis
Jarenlang was ik meester in het dragen van maskers. Ik hield vol, deed alles zelf, wilde niet laten zien dat ik het moeilijk had. Tot het niet meer ging. Het besef kwam niet in één klap, maar sloop langzaam binnen: ik was mezelf kwijtgeraakt en in een burn-out beland. Ik leefde vooral in de rol van helper, doorzetter, perfectionist. Alles leek goed van buiten, maar vanbinnen was ik leeg en uitgeput. Toen begon mijn reis. Ik begon mezelf opnieuw te ontdekken… te leren kennen. Hypnotherapie hielp mij om laagjes af te pellen, mezelf te begrijpen en te helen. Ja, soms glipt er nog een masker over mijn gezicht – maar ik herken het sneller en kies steeds vaker voor echtheid.
Kwetsbaarheid als kracht
We denken vaak dat kwetsbaarheid ons zwak maakt. Maar het tegenovergestelde is waar. Echt durven voelen, écht jezelf zijn, dat vraagt moed. Wanneer jij je masker even afzet, geef je anderen toestemming om hetzelfde te doen. En daar, in dat gedeelde stukje echtheid, ontstaat verbinding. Verbinding met anderen. En misschien nog belangrijker: verbinding met jezelf.
Jij bent waardevol
Soms denken we dat we anders moeten zijn om erbij te horen. Maar jouw waarde zit niet in je maskers, maar in wie je écht bent. Iedereen heeft talenten, kracht, eigenheid. Jij ook. Want jij bent al waardevol zonder het masker. Je hoeft niets te bewijzen, niets te verbergen. Je bent genoeg. Precies zoals je bent.
Durf jij vandaag een stukje van je masker af te zetten?
Liefs, Izabela